Al die levens, al die doden

30 augustus 2015

6 augustus 1945. De grootste paddenstoel ter wereld schiet omhoog uit het hart van Hiroshima. Een flits, geen geluid. Drie dagen later volgt een tweede paddenstoel. Giftiger waren paddenstoelen nog nooit. De explosies veroorzaken een enorme drukgolf en intense hitte. Bijna onmiddellijk sterven 250.000 Japanners. In de jaren daarna  zullen nog enkele honderdduizenden omkomen door stralingsziekten en kanker.

Een flits, geen geluid.

Een flits, geen geluid.

Het is 70 jaar geleden en de media dienen de beelden van de bom en hun slachtoffers gretig op.  Mijn hart schrijnt bij het zien van al dat lijden. 15 augustus is een soort 4 mei maar veel minder populair. De televisie probeert nog iets te maken van de herdenking in Den Haag. Bloemen, toespraak, gedicht, interview, trage muziek. Ik kijk tegen mijn zin, maar ik mag al de  doden van die vreselijke oorlog in het Verre Oosten nooit vergeten, niet de vijanden, niet de vrienden.

Ik heb hun graven gezien in de blakerende tropenzon: de rijen ondenkbaar witte zerken op onberispelijke erevelden. Ik heb ze proberen te tellen: de bielzen onder de Birma-spoorlijn. Iedere twee bielzen één dode. Ik heb hun uitgebeitelde namen gelezen. J. P. van Aken, H. Zijlstra, D. Vrolijk. Duizenden.  Gestorven voor het vaderland, de vrijheid, het volk, de koningin. Voor wie en wat al niet. Het is niet te bevatten. (meer…)

Kleine ceremonie

30 juni 2014

Een doorgaande weg, een paar zijstraten die neerdalen, een aantal dat omhoog klimt. Robion, Frankrijk is het hier. Wij gaan omhoog, naar Café des Sports aan het dorpsplein met de eenzame soldaat, wakend over de glorieux defenseurs. Wij zijn benieuwd of de patron nog steeds de lekkerste koffie uit de hele streek serveert. Er zijn bescheiden hekken op de weg geplaatst. Er is een petite céremonie, legt de toezichthoudende gendarme uit. Het is misschien lastig om te parkeren, maar verder pas de problème.

De eenzame soldaat kijkt toe vanaf zijn sokkel.

De eenzame soldaat kijkt toe vanaf zijn sokkel.

Café des Sports heeft zijn terras uitgebreid, het meisje van twee jaar geleden is een vrouw geworden, de koffie is nog steeds een omweg waard. Vandaag hangen er vlaggen boven de deur van de mairie, maar de soldaat op zijn sokkel kijkt nog steeds onbewogen voor zich uit, alsof hij niets te maken wil hebben met de kleine plechtigheid, die beneden hem staat te gebeuren. Zijn gedachten reiken niet verder dan 1914 – 1918, de grande guerre en maarschalk Pétain, toen Frankrijks jonge mannen massaal kapot geschoten werden op de onverzadigbare slagvelden. Tienduizenden, honderdduizenden, uit het kleine Robion alleen al 79 kerels.
(meer…)