Archief voor

Ton Schultenplein 1

14 januari 2014

Tom Tom weet niet waar Oostmarsum ligt, maar het is geen straf om in dit deel van Overijssel zelf je weg te zoeken. Het einde van het jaar ligt als een gestikte lapjesdeken uitgespreid over de akkers en de velden. Rijtjes dunne bomen staan zwijgend te wachten op niets. Coulisselandschap. Ik zag het eerder dat jaar in Normandië, waar het de geallieerde opmars vertraagde en veel levens kostte. Hier kunnen ze geen kwaad, het krijgsgeweld passeerde als een man op een fiets.

Midwinterhoornblazer  van Kip-Ruiter

Midwinterhoornblazer van Kip-Ruiter

Het stadje blijkt Ootmarsum te heten, zonder s. Je bent hier in het oostelijkste deel van het land, dicht bij de Duitse grens, dus de naam Oostmarsum had niet misstaan. Bij Oot moet ik denken aan haver en zeker in deze donkere adventsdagen aan ootmoed: nederigheid. Z’offerden ootmoediglijk, mirr’, wierook ende goud. Hoe vaak heb ik dat oude kerstlied gezongen. Oot wordt er niet verbouwd, wel siepel, uien. En er is een erg on-nederig klooster, dat met zijn metershoge muren hooghartig heerst over huis en heem. Binnen is een expositie van kerststallen, die vooral laat zien hoe kolossaal het gebouw is. De eega koopt twee hoogglanzende engelen, eentje voor een euro, de ander voor twee. We laten het breed hangen als we een uitstapje maken.  (meer…)

Aan het front

26 november 2013

Groots aanwezig: rederij Doeksen


Voor een piraat ziet hij er vriendelijk uit, maar zijn gebaren dulden geen tegenspraak. Met gedecideerde bewegingen dirigeert hij de auto tot op tien centimeter van mijn voorganger. Het is woekeren met de ruimte op het smalle bruggenhoofd waarop de EVT in Harlingen wordt gedoogd. Ik waag de oversteek naar Terschelling met de brutale prijsvechter.

Links van het oude raadhuis heerst rederij Doeksen oppermachtig over de haven. Het complex en de veerponten overweldigen het uitzicht. Rechts is alleen een slagboom. Geen pont te zien.

Die wordt zo opgehaald, legt het piratenknechtje uit. Hij heeft een zelfde oranje jack met een zelfde maat. Bij hem glijdt het bijna van zijn schouders. Ik heb mijn e-ticket in de aanslag maar hij wil alleen maar mijn naam weten.
In orde, zegt hij vriendelijk zonder zijn lijst te raadplegen en geeft me het prettige gevoel een langverwachte gast te zijn op de pont. Ik tel negen auto’s, ruim een half uur voor vertrek. Wel zwelt het aantal voetgangers aan. In de luwte van het oude raadhuis huppelen ze op hun sportschoenen en trappelen op hun benen.
Doet u ook mee aan de Berenloop, informeert de piratenknecht als hij weer eens langs patrouilleert.  Ik ben niet het type voor hele en halve marathons en zeker niet bij kil najaarsweer en op mulle stranden. Ik kom voor de rust en de ruimte.



De Spathoek

(meer…)

Het verhaal van Sonja

28 oktober 2013

Sonja was slank en bewoog soepel, sensueel zelfs. Het het liefste ging ze vlak voor je op het tapijt liggen om zich daar ongegeneerd en wellustig uit te rekken. Ze had prachtige donkere ogen, die je dan zo verlangend aankeken dat je uit je luie stoel kroop om haar zachtjes te strelen over haar gladde hermelijnen vacht.

Prachtige donkere ogen

Maar dat was haar niet genoeg. Dalmatiërs zijn speels, onvermoeibaar en vasthoudend. En voor haar was het pas goed als we uiteindelijk samen in het donker een stevige wandeling maakten; zij vooruit met haar vloeiende, ritmische gang en lange passen, ik langzamer, vol gedachten en verlangend naar mijn eenzame nightcap naast mijn luie stoel. Dat Sonja een schoonheid was, die zelfs modellenwerk deed voor reclamespotjes, zag niemand in de late avond. (meer…)

Hoed af

19 september 2013

Jezus zweeft

Hé cowboy, roepen kinderen vaak naar mijn Borsalino maar de vriendelijke vrijwilliger in de open kerkdeur zwijgt. Buiten dreigen donkergrijze regenwolken. Meedoen aan Open Monumentendag is daarom onontkoombaar. Nooit was er een betere reden voor een kerkbezoek, maar katholieke kerken roepen een ingebakken weerstand op. Orgelklanken en de wierookgeuren zweven als sirenen om mij heen, reden genoeg om om te keren en de roomse poppenkast te laten voor wat ze is. Maar de eerste druppels slaan al neer op de klinkers voor de kerk.
Een grootse ruimte strekt zich voor me uit. Vriendelijk kunstlicht laat de bakstenen gewelven blozen. Hoog en spits staan ze op elkaars schouders. De hoogste rij buigt naar elkaar toe, als acrobaten in een sensationele circusact. Ze raken elkaar op een hoogte van zo’n dertig meter. Tien meter daaronder zweeft Jezus door de ruimte, armen gespreid en vernageld aan een kruis, als een V-2 gelanceerd vanuit het glanzende altaar, schuin onder hem. Een vrouw voor mij slaat een kruisje.
Wat moet ik met mijn hoed, bedenk ik nu. Afzetten of ophouden? Een hoed staat beter op je hoofd dan in je hand. Het is ook niet zomaar een hoed, het is een Borsalino, een ontwerp van de vermaarde Italiaanse hoedenmaker Giuseppe Borsalino, gemaakt van kostbaar konijnenhaar en met de hand uit één stuk vervaardigd, hoofdgedeelte en hoedrand. Zo licht als een veertje, fluweelzacht en dik aan de prijs. Maar wat vinden de zwevende Jezus en al die toekijkende heiligen ervan? Ik draai mij om en loop de kerk uit. De vriendelijke vrijwilliger in de open kerkdeur staat er nog. (meer…)

De namen gaan leven

9 augustus 2013

De glanzende struikelstenen in de Lekstraat doen hun werk. De vijf namen zijn moeizaam gaan leven en knagen een nauwe weg door mijn gedachten. Ik zie beelden. Hoe ze wreed weggedreven worden uit hun huis, hun straat, hun buurt. Maar wat ze gevoeld moeten hebben tijdens die razzia, de angst, de vernedering, de hoop, de wanhoop, daar kan ik kan mij geen voorstelling van maken. Het is niet te bevatten.

Isaac en Rachel Menist

Isaac Menist kijkt me onderzoekend aan vanaf zijn portret. Twee donkere ogen, recht op de lens gericht, donker haar, donkere treursnor. Zonder twijfel een winkelier, bakker in zijn geval. Hij is nog heel wat jonger dan zijn 72 jaren, als de poorten van de hel open worden gesmeten. Hij had een winkel in de Valkenburgerstraat, naast de matsefabriek van De Haan, de vader van kunstschilder Isaac Meijer de Haan*. Het leven is geen feest geweest, maar het had ook nog beroerder gekund. De Lekstraat is een prettige straat om te wonen en de Rivierenbuurt is een mooie plek om je oude dag te slijten. Hij heeft een lieve vrouw, Rachel, 68  jaar, en drie kinderen wonen nog thuis: Flip 32 jaar, Suus 30 jaar en Meijer 28 jaar.

(meer…)

De namen keren terug

13 juli 2013

Zondagochtendvroeg in de grote stad. Zonlicht spettert  tegen de gele bakstenen gevels. Maar de straten houden zich nog slapend. Geluiden zijn er nog niet. Een kat steekt over op zachte sokken.

Lekstraat 6

Ik ben veel te vroeg. Er was nauwelijks verkeer op de   weg en er zijn parkeerplaatsen te over. Ik bekijk huis nummer 6. Niets   bijzonders te zien. Ik had losse stoeptegels verwacht, afgezet met rood-wit   plastic lint. Het enige wat er staat is hoog opgeschoten onkruid. Ben ik op  het goede adres?

 

Een witte werkwagen van Stadsdeel Zuid parkeert  stilletjes honderd meter verderop en  vervalt in onbestemd wachten. Achterop een laadbak en een grijper. De man en   de vrouw in de cabine blijven gelaten zitten. ‘Komt u voor de plechtigheid?’,  informeert de vrouw als ik langs loop, ‘ik zag u al rondkijken.’ Gelukkig, ik   ben op het goede adres. Ze houden een oogje in het zeil, legt ze uit. Soms   maken bewoners bezwaren. (meer…)

Zaanstreek door vreemde ogen

12 april 2013

Zaanse huisjes

Zaanse huisjes op elkaar gestapeld als een bergdorp. Gekker kan het niet, want neregens ter wereld is de aarde zo vlak als in de Zaanstreek. Het schilderij is het eerste wat je ziet van de expositie HollAnders, tot voor kort in het Zaans Museum. ‘Kunstenaars met een beperking geïnspireerd door de Zaanstreek’, luidt de ondertitel.

Het Zaanse landschap met zijn water, zijn weilanden, zijn molens en zijn huisjes wekt bewondering tot ver in het buitenland. Dagelijks zwermen horden toeristen over de Zaanse Schans en laten hun camera’s klikken. Iedere seconde worden er zeker tien foto’s gemaakt. Veertig kunstenaars van Jans Pakhuys uit Amersfoort lieten zich ook inspireren door de Zaanstreek. Ze bezochten de streek, de Schans, het museum, het Verkade-paviljoen, de machines. Terug in Amersfoort slingerden ze hun impressies op doek en papier. (meer…)

Vakantiebaantje

11 maart 2013

Vijf jaar geleden droeg ik mijn literaire debuut op aan mijn kleinzoon. In de afgelopen krokusvakantie schreven wij samen een boek. Dat kwam meer voort uit zijn handelsgeest en digitale nieuwsgierigheid dan uit kunstzinnige gedrevenheid. Hij moest namelijk in de voorjaarsvakantie geld bijeen zien te scharrelen voor de Vastenactie. Maar toch …


In Honduras leven veel arme kinderen.
(meer…)

Alarm in de buurt

7 februari 2013

Langs deze weg dank ik de hufters die twee keer achtereen ingebroken hebben in onze buurt.  Nou ja, buurt: pleintje wordt vaker gezegd. Ook dat is misplaatst. Er liggen niet meer dan 230 stoeptegels van 30 x 30 cm en het pleintje is dus nauwelijks 20 vierkante meter groot. Maar het lijkt heel wat omdat er  aan weerszijden struiken staan en verder een lantaarnpaal, een bankje, een schakelkastje en een gele prullenmand.

In feite is het pleintje een haakse knik in onze straat, die de buurt afgedwongen heeft bij de gemeente. Dat weet bijna niemand meer, want dat speelde alweer zo’n dertig jaar geleden. De ringweg raakte steeds meer verstopt en onze straat werd een populaire sluiproute. Een balletje trappen, een hinkelbaantje  of touwtje lieren werden levensgevaarlijk door al die gefrustreerde, opgejaagde automobilisten.

De gemeente bagatelliseerde ons probleem en de politie ging met tegenzin een kijkje nemen – rond het middaguur, toen er zelfs op de ringweg nauwelijks een auto viel te bekennen en onze straat baadde in paradijselijke rust. Er was geen enkel doorgaand verkeerd, constateerde de politie. Niets aan de hand dus, vond de gemeente. Dus moesten wij in actie komen om onze rust en onze kinderen te beschermen. Gewapend met taperecorders gingen wij op spitsuren het sluipverkeer in kaart brengen. We spraken de kentekens in, zodat we de routes van de auto’s konden traceren. Het overgrote deel bleek inderdaad sluipverkeer te zijn. We maakten een groot spandoek om in de krant te komen. Geen Sluipverkeer In Onze Woonwijk! (meer…)

Verloren liefde

9 januari 2013

Het is al jaren uit tussen ons, maar ik moet bekennen dat ik soms heftig terug verlang naar mijn oude liefde. Want hoe gelukzalig was het niet om te geloven dat er een God was, die zielsveel van je hield, die je beschermde waar je ook was, die je hielp wat je ook probeerde, die je bliksemsnel om hulp riep als je met de bal aan je voeten op de keeper af stoof.
Lieve Heer, laat ‘m er in gaan!

Ik heb Hem jaren lang lief gehad en we hebben elkaar heel wat beloofd. Hij via de preekstoel en ik in mijn gebeden. Dat ik zo weinig mogelijk zonden zou begaan, dat ik kuis en oprecht zou leven, niemand kwaad zou doen, op zou komen voor de zwakken, altijd de waarheid zou spreken, respect zou tonen voor mijn ouders, dat ik mijn vrouw voor altijd trouw zou zijn en beschermen en dat ik onze kinderen zou opvoeden volgens de christelijke principes.

De kerk (inmiddels afgebroken) bood ons bescherming.

Maar mijn liefde bleek niet bestand te zijn tegen zijn wispelturige en duistere gedrag. Ik begon te twijfelen of hij echt wel zoveel van mij en van de hele wereld hield. Hij pretendeerde almachtig te zijn, alles te kunnen, maar hij liet toe dat mijn moeder op een stomme manier overleed, toen we haar nog lang niet konden missen, hij deed niets toen ik op straat dreigde dood te bloeden, hij deed niets toen mijn pancreas begon te haperen. Integendeel, hij liet toe dat ik in mijn leven dreunen moest incasseren, die geen enkel nut hadden. Om maar niet te spreken van de rampen en de ellende waarmee anderen worden gegeseld en helemaal nodeloos zijn.

(meer…)