Bronzen zonnebloemen

8 augustus 2016

Het dorp is zo stil als een steen op een zerk. Het is zomer, het is vakantie en het is zondagmorgen. Stiller kan ons dorp niet zijn. Zelfs onze voetstappen worden haastig opgeveegd, voordat ze lawaai kunnen maken. Het is alsof er geen geluid meer bestaat, gewurgd door hels onheil dat geruisloos wil toeslaan.

Niemand is op straat. Ze zijn massaal gevlucht in dichte drommen over de zuidelijke snelwegen, in tenten en caravans ver weg, in vliegtuigen tot ver achter de horizon. Alleen een merel houdt stand. Plichtsgetrouw zingt hij zijn lofzang in het frisse ochtendlicht. Ingetogen maar dapper. Hij wil niet luisteren naar de onheilstijding die in de lucht hangt. Lees meer »

Het beeld kraakt

27 maart 2016

Ik had twee grootvaders. De ene zat in een invalidewagentje, de ander hing bij ons aan de muur. In onze woonkamer was geen andere plek voor hem dan een spijker door het behang. Een tafel, vijf stoelen, een volgestouwd dressoir, meer kon er niet in. ’s Winters kwam er nog een kachel bij en dan was het helemaal dringen. De wanden werden ingenomen door twee XXL-schilderijen, waarvan ik de dikke reliëflijsten had vervangen door simpele tengels, de luidspreker van de draadomroep met daarop een monnik van terracotta, waar zo vaak tegenaan gestoten was dat zijn hals voornamelijk bestond uit dikke lijm, en een worteldoek met koperen prullen boven de halfsteens schoorsteenmantel.

Portret van mijn pake.

Portret van mijn pake.

Zat je aan tafel – wat kon je er anders doen? – dan priemde opa zaliger met zijn strenge blik in je rug. In zijn politie-uniform zit hij hoog te fiets zijn gezag uit te stralen . Niemand die dichtbij durft te komen. De anders zo drukke hoofdstraat is leeg. Twee auto’s staan verlaten voor het pand van Albert Heijn. Iedereen is weggevlucht voor de kalm voort peddelende hoofdagent  met zijn spiedende ogen en zijn blanke sabel gebruiksklaar in zijn stuurklem. Wat doet ongeïdentificeerd persoon daar op de openbare weg met houten driepoot? Heeft hij een schriftelijke vergunning daartoe? Vormt hij geen beletsel voor het rijverkeer? Maar voor hij afstijgt voor nader onderzoek, heeft de straatfotograaf al de foto gemaakt, die jaar in, jaar uit op ons neerkijkt in onze krappe woonkamer.

Lees meer »

Wij weten dat we hem hebben gezien!

24 februari 2016

Het toetsenbord kijkt me koel aan. Weet ik de code nog? Mijn vingers prikken de vier cijfers. De massieve deur springt traag los. We mogen erin, Agnes en ik. Nu op weg naar het Bosviooltje, gang links, gang rechts, weer een deur. Bedeesd druk ik op het knopje van de intercom.
Ja-a, vraagt de speaker. Ik antwoord dat we voor de heer Prins komen.
O-o, reageert de speaker overrompeld. En dan: ik kom er aan!
Een opgewonden verzorgster opent de deur en kijkt ons onrustig aan.
Wat vervelend, verzucht ze. Komt u van ver? Meneer Prins ligt namelijk nog in bed, begrijpt u?
Schrik geeft een vuistslag op mijn hart. Nee, natuurlijk begrijp ik het niet. Er is toch niets ernstigs aan de hand met Henk? Een hartaanval, een beroerte, een wanhoopsdaad? Waren we maar vorige week gekomen. Dat had ook gekund. En nu zijn we misschien te laat. Shit, beste Hendrik, wat is er met je?

Drukte in Oudeschild, de toenmalige toegangspoort tot Texel.

Drukte in Oudeschild, de toenmalige toegangspoort tot Texel.

Lees meer »

Op stap door de buurt

26 januari 2016

Deze maand is één van mijn beste vrienden jarig. Ik ben een persoonlijke kennis en ik kan altijd met de gekste vragen bij hem terecht. Bijna altijd heeft hij een antwoord: Wikipedia, 15 jaar. Niet alleen hoeveel inwoners Monokwari heeft (130.000) of wat de sterfdatum is van Abraham Kuyper (8 november 1920, Den Haag), maar ook wat er In de buurt te zien is, een nieuw handigheidje van hem op mijn tablet. In de buurt is op 180 meter bijvoorbeeld een Heilig Hartbeeld. Dat wist ik natuurlijk zelf ook wel, maar niet dat het gemaakt is door de Vlaamse beeldhouwer Jozef Cantré (Gent, 1890 – 1957).

Het Media Park in Hilversum loop je zo binnen.

Het Media Park in Hilversum loop je zo binnen.

Om de verjaardag van Wikipedia te vieren maak ik aan zijn hand een uitstapje In de buurt. Op 790 meter van hier vond de moord plaats op Pim Fortuyn, laat Wiki weten. Ik had het pistoolschot kunnen horen, als ik thuis was geweest, zo dichtbij, maar op de plaats van het misdrijf ben ik nog nooit geweest. “De moord op Pim Fortuyn was een daad die op 6 mei 2002 in Hilversum werd gepleegd door Volkert van der Graaf”, doceert Wiki. “Dit was negen dagen voor de parlementsverkiezingen waarbij voor de politieke partij van Pim Fortuyn, de LPF, een grote zege werd voorspeld.”

Het was vooral een grote en beschamende schok, dat zoiets in ons brave Nederland kon gebeuren. En nog erger: bij mij om de hoek. Misschien was Volkert van der Graaf wel langs mijn huis gelopen op weg naar het Media Park, het geladen pistool in zijn zak. Wiki: “Star Firestar M43 (9 x 19 mm).” In Den Haag, waar het Torentje wachtte op de komst van Fortuyn, braken rellen uit, een auto werd in brand gestoken, de internationale pers stormde toe, news flashes op alle media. Lees meer »

Bedelbrief

29 december 2015

Aan het einde van het jaar trachten de goede doelen je klem te zetten, proberen ze je hart te breken met het schrijnende leed dat je een heel jaar op afstand hebt weten te houden en steken dan begerig je hun holle handen toe, uitgekookter dan de doortraptste bedelaar.
Plies, sul, plies,plies.

Goede doelen knokken om je medelijden.

Goede doelen knokken om je medelijden.

Geld geven geeft maar eventjes een goed gevoel, maar lost niets op. Mijn eurootjes staan machteloos tegenover de oliewinsten in het Midden-Oosten en die van de wapenhandelaren. Hoeveel procent winst maak je op een bom? Vijftig, honderd, 200? En hoeveel bommen vallen er dagelijks op Syrië alleen al? Hoeveel is de winstmarge op een kalasjnikov en hoeveel zijn er al verkocht in de hele wereld?

Als er echt vrede op aarde moet komen, moet de fabricage van elk wapentuig verboden worden. En ook graag dat ongenegeerde gebedel. Daar heb ik ook een hekel aan.
Lees meer »

Mijn ding

30 november 2015

Taal is ook mijn ding, maar dat taal leeft vind ik lastig. Het betekent namelijk dat je steeds opnieuw een dikke Van Dale moet aanschaffen. Die kost € 179,00. En aan de Van Dale officiële scrabblewoordenlijst ( € 24,99 ) moet ik sinds 2012 al 447 nieuwe woorden bijschrijven en 77 schrappen. Dat krijg ik nooit netjes voor elkaar.  En in de Scrabblewoordenlijst-app kan ik helemaal niets veranderen. Woorden, waarmee ik vier jaar geleden geweldig scoorde, worden nu bits afgekeurd.

Dat ook de spreektaal verandert vind ik helemaal jammer, zeker als dat om opportunistische redenen gebeurt. De NOS-sportverslaggever vond het kennelijk stoer en mannelijk om te melden dat de voetballers zeiknat waren door de regen. Zeiknat vind ik een ordinair woord, ongepast voor het podium van de NOS-televisie. Ik zou over dat woordgebruik pissig kunnen worden.  Gek genoeg klinkt pissig niet ordinair in mijn oren, terwijl beide woorden het over dezelfde vloeistof hebben.
Lees meer »

Vluchtelingen op de fiets

31 oktober 2015

Ochtendnevel omfloerst de laan. De bomen popelen om onthuld te worden. Deze herfst is een Van Gogh op z’n waanzinnigst. Hij smijt met de felste kleuren. De straat is helgeel. Bladeren vuurrood. De lucht lavendel. Voor me zwabberen twee fietsers zo vervaarlijk dat ik ze niet durf te passeren. Zien ze ook de kleurenpracht? Of willen ze het niet zien? Lijkt het te veel op het vuur en de rook van Aleppo, Homs of welke stad dan ook?

Vuurrode bladeren.

Vuurrode bladeren.

Het is marktdag. Ze zijn uit op een visje, een brood misschien. Of alleen maar wat afleiding. Ze steken het kruispunt over alsof ze onkwetsbaar zijn. Dat heeft hun waanzinnige reis dwars door het weerbarstige Europa hen wijs gemaakt. Wie Aleppo heeft overleefd, overleeft ook Hilversum wel.

De noodopvang van zo’n honderd vluchtelingen in de oude kazerne op ruime afstand van ons dorp verloopt goed, meldt onze burgemeester. Het afgelopen weekeinde zijn er fietslessen gegeven. Daarmee zijn ze dadelijk wat mobieler en kunnen ze de omgeving eens verkennen, aldus de burgemeester. Lees meer »

Honeymoon

30 september 2015
De volle maan tovert met het licht.

De volle maan tovert met het licht.

Het is middernacht. Ik zwerf ik door de straten van mijn woonwijk. Om me heen cirkelt een klein wit spookje, op zoek naar interessante geurtjes.  De straten zijn stil en baden in het licht van de lantaarns en van de volle maan. Je zou er een boek kunnen lezen, maar dat heb ik net gedaan en op mijn nachtkastje wacht Kieft, de bestseller van Michel van Egmond. Ik heb geen haast en het hondje al helemaal niet. De nacht is mooi en geurig.

Althans voor een hond. Alle auto’s liggen braaf voor de huizen van hun baasjes te wachten op morgen als zij weer uitgelaten worden om hun CO2 uit te stoten. De lucht is nu zuiver en alle geurtjes op straat flirten als bedwelmende parfums. Het hondje draait alle kanten op. Het is om gek van te worden. Links, rechts, voor, achter, overal lonken verleidelijke sporen. Lees meer »

Al die levens, al die doden

30 augustus 2015

6 augustus 1945. De grootste paddenstoel ter wereld schiet omhoog uit het hart van Hiroshima. Een flits, geen geluid. Drie dagen later volgt een tweede paddenstoel. Giftiger waren paddenstoelen nog nooit. De explosies veroorzaken een enorme drukgolf en intense hitte. Bijna onmiddellijk sterven 250.000 Japanners. In de jaren daarna  zullen nog enkele honderdduizenden omkomen door stralingsziekten en kanker.

Een flits, geen geluid.

Een flits, geen geluid.

Het is 70 jaar geleden en de media dienen de beelden van de bom en hun slachtoffers gretig op.  Mijn hart schrijnt bij het zien van al dat lijden. 15 augustus is een soort 4 mei maar veel minder populair. De televisie probeert nog iets te maken van de herdenking in Den Haag. Bloemen, toespraak, gedicht, interview, trage muziek. Ik kijk tegen mijn zin, maar ik mag al de  doden van die vreselijke oorlog in het Verre Oosten nooit vergeten, niet de vijanden, niet de vrienden.

Ik heb hun graven gezien in de blakerende tropenzon: de rijen ondenkbaar witte zerken op onberispelijke erevelden. Ik heb ze proberen te tellen: de bielzen onder de Birma-spoorlijn. Iedere twee bielzen één dode. Ik heb hun uitgebeitelde namen gelezen. J. P. van Aken, H. Zijlstra, D. Vrolijk. Duizenden.  Gestorven voor het vaderland, de vrijheid, het volk, de koningin. Voor wie en wat al niet. Het is niet te bevatten. Lees meer »

Knikkerzak

31 juli 2015

Weer een dode. Het moet topdrukte zijn aan de hemelpoort. De zorgverlener vond hem ’s morgens op zijn bed in zijn ochtendjas. Dat hij niet gereageerd had op de deurbel was niet zo vreemd. Neef Koos is, sorry was stokdoof. Overal in zijn huis had hij listige oplossingen bedacht om wekkers, bellen, televisie en telefoon gigantische hoeveelheden decibellen te laten uitspuwen. Maar de dood kwam sluipend, als een dief in de nacht. Koos lag vredig op zijn zij toen de zorgverlener hem vond, in de foetushouding, een baby van 92 jaar.

Begrafenis in Driehuis.

Begrafenis in Driehuis.

Mijn oudste broer belt met het nieuws. Hij is altijd de eerste die gewaarschuwd wordt. Ik benijd hem niet.
‘Ik ga maar eens kijken’, zegt hij met tegenzin.
Koos heeft kind noch kraai, woont moederziel alleen.
‘Wie gaat het verder regelen’, vraag ik.
‘Geen idee. Ik in ieder geval niet. Dat heb ik hem duidelijk gezegd.’ Lees meer »